Cholesterol is iets waar veel mensen zich zorgen over maken. Er bestaan twee hoofdtypen van cholesterol, LDL (of Lagedichtheidlipoproteïne) en HDL (High-density-lipoproteïne). LDL is de slechte cholesterol dat kan ophopen in de bloedvaten en een verhoogd risico op hartaandoeningen kan veroorzaken. HDL is de goede cholesterol die helpt om de slechte cholesterol uit de bloedvaten te verwijderen.
Vet in het bloed
Cholesterol is een soort vet dat in het bloed aanwezig is. Het wordt aangemaakt door de lever en het komt ook voor in dierlijke producten zoals vlees, eieren en zuivelproducten. Cholesterol is nodig voor de aanmaak van vitamine D, galzuur en steroïde hormonen.
De werking van LDL cholesterol en HDL cholesterol
Cholesterol is een vetachtige stof die door het lichaam wordt aangemaakt. LDL-cholesterol kan zich ophopen in de bloedvaten en leiden tot vernauwing of bloedstolsels. HDL-cholesterol helpt juist om de LDL-cholesterol af te voeren. Een te hoog cholesterolgehalte in het bloed (hypercholesterolemie) is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. LDL-cholesterol verhoogt dus het risico op hartziekten, terwijl HDL-cholesterol het risico op hartziekten verlaagt.
De oorzaken van cholesterol
Cholesterol wordt door het lichaam aangemaakt. De oorzaken van cholesterol zijn voornamelijk te wijten aan voeding en aan het lichaam zelf. Cholesterol komt vooral voor in voedingsmiddelen met veel vetten, waaronder vlees, eieren en kaas. Daarnaast produceert het lichaam ook cholesterol, waarvan ongeveer 75% uit de lever komt. Er bestaan nog diverse andere oorzaken van een te hoge cholesterol, waaronder obesitas, een ongezonde voeding, diabetes mellitus, nierziekten en het gebruik van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld corticosteroïden). Ook hebben sommige mensen een erfelijke aanleg voor een te hoge cholesterol (familiaire hypercholesterolemie).
Hoe kan je je cholesterolniveau verlagen?
Er zijn verschillende manieren waarop je het cholesterolgehalte in je bloed kunt verlagen, waaronder een gezonde levensstijl, gewichtsverlies en het gebruik van cholesterolremmers, maar ook:
- Een gezonde en gebalanceerde voeding eten. Dit betekent voedingsmiddelen eten die rijk zijn aan vezels en omega-3 vetzuren.
- Regelmatig bewegen. Dit helpt de cholesterol om de bloedvaten te verlaten en het verhoogt de HDL-cholesterol.
- Gewicht verliezen als je te veel weegt. Dit vermindert het risico op hartaandoeningen.
- Stoppen met roken. Dit vermindert het risico op hartaandoeningen en het verhoogt de HDL-cholesterol.
Als je je cholesterolniveau wilt verlagen, is het belangrijk om een arts te raadplegen om te bepalen welke aanpak het beste bij jou past. Een cholesterol dieet is misschien niet genoeg. Als je cholesterol niveau te hoog is, zal je een cholesterol verlagend medicijn moeten overwegen.
Hoe gevaarlijk is cholesterol precies?
Cholesterol is een belangrijk onderdeel van de celwanden en het maakt ook diverse hormonen, vitamine D, steroïden, maagzuur en galzuren aan. Te veel cholesterol in het bloed is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. LDL-cholesterol kan zich namelijk in de bloedvaten ophopen, gaan stollen en daardoor vernauwingen en ontstekingen veroorzaken. Bij een te hoog cholesterolgehalte wordt het risico op een hartinfarct of een beroerte verdubbeld. Ook kan je bloeddruk hierdoor verhogen. Het kan dus erg schadelijk zijn voor je gezondheid.
In welke voeding komen LDL en HDL cholesterol voor?
LDL-cholesterol wordt gemaakt in de lever en komt vooral voor in dierlijke producten, zoals vlees, kaas, eieren en roomboter. Deze producten bevatten veel verzadigd vet, waardoor het cholesterolgehalte in het bloed omhoog gaat. HDL-cholesterol komt voor in olieachtige vissoorten, noten en plantaardige oliën en helpt bij het opruimen van LDL-cholesterol uit de bloedvaten.
Hoe kan je controleren of je cholesterol te hoog is?
Er zijn verschillende manieren om te controleren of je cholesterolgehalte te hoog is. Een bloedtest kan je cholesterolgehalte exact aangeven. Wanneer je cholesterolgehalte te hoog is, is het belangrijk om dit met je arts te bespreken. Er zijn verschillende manieren om het cholesterolgehalte te verlagen, bijvoorbeeld door middel van voeding, leefstijl en medicijnen. Ook is het belangrijk om regelmatig te bewegen en niet te roken, want dit kan ook de bloeddruk verhogen en het risico op hartziekten vergroten.