In de complexe wereld van de geestelijke gezondheid kunnen verschillende stoornissen ons leven beïnvloeden. Een van deze stoornissen is de dissociatieve stoornis. Deze aandoening kan verwarrend en beangstigend zijn voor degenen die ermee te maken hebben. Het is een onderwerp dat vaak omgeven is door misverstanden en stigma. In dit artikel duiken we dieper in wat dissociatieve stoornis inhoudt, hoe het zich manifesteert en wat je moet weten als je of iemand in jouw omgeving hiermee worstelt.
Wat is dissociatieve stoornis?
Dissociatieve stoornis is een psychische aandoening die zich uit in een verstoring van de normale integratie van bewustzijn, geheugen, identiteit en waarneming. Mensen met deze stoornis ervaren vaak een gevoel van losgekoppeld zijn van hun gedachten, gevoelens of omgeving. Dit kan zich uiten in verschillende vormen:
- Dissociatieve amnesie: Dit is het onvermogen om belangrijke persoonlijke informatie te herinneren, meestal als gevolg van een traumatische of stressvolle gebeurtenis.
- Dissociatieve identiteitsstoornis (DIS): Vroeger bekend als meervoudige persoonlijkheidsstoornis, waarbij een persoon twee of meer afzonderlijke identiteiten of persoonlijkheidsstaten heeft.
- Derealisation en depersonalisation: Dit zijn ervaringen waarbij mensen zich losgekoppeld voelen van hun lichaam of omgeving, wat leidt tot een gevoel van onwerkelijkheid.
Hoe ontstaat dissociatieve stoornis?
Dissociatieve stoornissen ontstaan vaak als reactie op intense stress of trauma. Dit kan het gevolg zijn van:
- Ervaringen van emotionele of fysieke mishandeling in de kindertijd.
- Ernstige stressvolle gebeurtenissen, zoals het verlies van een dierbare.
- Oorlogservaringen of andere vormen van geweld.
Het lichaam en de geest hebben verschillende manieren om om te gaan met trauma. Dissociatie kan een mechanisme zijn om met overweldigende emoties en herinneringen om te gaan. Je geest kan zich als het ware afsluiten om jezelf te beschermen. Dit betekent echter niet dat het geen invloed heeft op je leven. De gevolgen kunnen diepgaand zijn en leiden tot problemen in relaties, werk en dagelijks functioneren.
Symptomen van dissociatieve stoornis
De symptomen van dissociatieve stoornis variëren van persoon tot persoon. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:
- Verlies van geheugen over belangrijke persoonlijke informatie.
- Een gevoel van loskoppeling van jezelf of je omgeving.
- Het ervaren van verschillende identiteiten of persoonlijkheden.
- Depressieve gevoelens en angst.
- Problemen met concentratie en aandacht.
Deze symptomen kunnen leiden tot verwarring en frustratie. Het kan moeilijk zijn voor jou of je geliefden om te begrijpen wat er aan de hand is. Het is belangrijk om te erkennen dat deze gevoelens echt zijn en dat je niet alleen bent in deze strijd.
Diagnose van dissociatieve stoornis
De diagnose van een dissociatieve stoornis vereist een grondige evaluatie door een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Dit kan een psycholoog, psychiater of therapeut zijn. Tijdens deze evaluatie zal de professional vragen stellen over jouw symptomen, medische geschiedenis en eventuele trauma’s die je hebt ervaren. Het kan helpen om een open gesprek te hebben en eerlijk te zijn over wat je voelt.
Behandeling van dissociatieve stoornis
De behandeling van dissociatieve stoornis is vaak een proces van langdurige ondersteuning en therapie. Enkele effectieve behandelmethoden zijn:
- Psychotherapie: Dit kan helpen om trauma’s te verwerken, copingmechanismen aan te leren en je zelfbeeld te verbeteren. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) en EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) zijn vaak nuttig.
- Medicatie: Hoewel er geen specifieke medicatie is voor dissociatieve stoornis, kunnen antidepressiva of angstremmers helpen bij het verlichten van bijkomende symptomen.
- Steungroepen: Het delen van ervaringen met anderen die vergelijkbare problemen hebben, kan een gevoel van verbondenheid en begrip bieden.
Het belangrijkste is dat je je gesteund voelt in dit proces. Een goede therapeut kan je begeleiden en helpen bij het opbouwen van een veilige omgeving waarin je jezelf kan zijn. Dit kan een belangrijke stap zijn naar herstel.
Leven met dissociatieve stoornis
Leven met een dissociatieve stoornis kan uitdagend zijn, maar het is belangrijk om te onthouden dat herstel mogelijk is. Je hoeft niet alleen deze weg te bewandelen. Zoek steun bij vrienden, familie of een therapeut. Het is oké om hulp te vragen en te erkennen dat je het moeilijk hebt.
Zelfzorg speelt ook een cruciale rol in het omgaan met deze stoornis. Enkele tips voor zelfzorg zijn:
- Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen of yoga, kan helpen om je lichaam en geest te verbinden.
- Schrijf je gedachten en gevoelens op in een dagboek om ze te verwerken.
- Maak tijd voor ontspanning en activiteiten die je leuk vindt.
- Mediteer of oefen mindfulness om in het moment te blijven en jezelf te gronden.
Het is belangrijk om geduldig met jezelf te zijn. Herstel is een reis, geen race. Geef jezelf de ruimte om te groeien en te leren.
Veelgestelde vragen over dissociatieve stoornis
Wat zijn de oorzaken van dissociatieve stoornis?
Dissociatieve stoornis ontstaat vaak door trauma, zoals emotionele of fysieke mishandeling, of andere stressvolle ervaringen.
VIDEO: Een belangrijk teken van dissociatieve identiteitsstoornis met Kathy Steele, MN, CS
Kan dissociatieve stoornis worden genezen?
Hoewel er geen ‘genezing’ in de traditionele zin is, kunnen de symptomen aanzienlijk verminderen met de juiste behandeling en ondersteuning.
Is dissociatieve stoornis erfelijk?
Er zijn aanwijzingen dat genetische factoren een rol kunnen spelen, maar omgevingsfactoren, zoals trauma, zijn vaak bepalender.
Hoe kan ik iemand met een dissociatieve stoornis ondersteunen?
Luister zonder oordeel, bied een veilige ruimte voor gesprekken en moedig hen aan om professionele hulp te zoeken.
Belangrijke leesstof
Bekijk deze interessante artikelen die we hebben uitgekozen over Wat is een dissociatieve stoornis en hoe herken je het?.
- 1. Introductie – Dissociatieve stoornissen | GGZ Standaarden
- Dissociatieve stoornis – Mentaal Vitaal
Wanneer moet ik hulp zoeken?
Als je symptomen ervaart die je dagelijks leven beïnvloeden, is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Dit geldt ook voor situaties zoals buikpijn bij kinderen, waar het belangrijk is om tijdig de juiste stappen te ondernemen.